Koło Naukowe Historyków Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego to organizacja studencka o charakterze naukowym, mająca za zadanie integrować środowisko studentów historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Koło istniało niemal nieprzerwanie. Ze względu na sytuację polityczną, zmuszone zostało do zawieszenia swej działalności jedynie w latach 1939-45 i 1950-57. Wśród prezesów Koła znaleźć można tak wybitnych historyków jak Wacław Sobieski, Stanisław Kutrzeba, Oskar Halecki, czy Józef Feldman. Obecnie szczyci się wysokim zaangażowaniem w życie społeczności akademickiej poprzez organizowanie konferencji naukowych, objazdów, spotkań z referatami, a także Herbatek Historyka, Maratonów Historyka i wielu innych inicjatyw. Koło jest podzielone na Sekcje - od typowo epokowy po bardziej specjalistyczne. W roku akademickim 2023/2024 do Koła należało 260 Członków, co stanowi najwyższy wynik w 132-letniej historii.
ABC Kołowicza
- Akademicki Dzień Pamięci – święto Uniwersytetu Jagiellońskiego obchodzone rokrocznie 6 listopada na pamiatkę Sonderaktion Krakau. W tym dniu kołowicze wraz z profesurą nawiedzają groby zmarłych zasłużonych pracowników Wydziału Historycznego UJ.
- Bal Historyka – tradycyjny karnawałowy Bal, podczas którego obowiązują stroje z minionych epok. Wraz z Mikołajkami, Piknikiem Historyka i podobnymi imprezami stanowi drugie oblicze Koła (tzw. towarzyskie).
- Członkowie – Członkiem Koła może zostać każdy student Uniwersytetu Jagiellońskiego po opłaceniu składki członkowskiej; obecnie do Koła należy 260 osób.
- Drzewo 130-lecia KNHS UJ – nasadzone 6 listopada 2023 r. na Plantach Krakowskich obok Collegium Novum, upamiętnia 130-letnią historię Koła.
- „Dwójka” – drugie pomieszczenie Koła znajdujące się w piwnicy Collegium Witkowskiego, od lat pełniące funkcję kołowego magazynu.
- Festiwal Nauki –
- Herbatka Historyka – wieczór z zaproszonym gościem, najczęściej zawodowym historykiem. Ze zrozumiałych względów największą popularnością cieszą się spotkania z emerytowanymi pracownikami Instytutu Historii.
- Internet – dostępny dla każdego członka KNHS w naszym lokalu.
- Komisja Rewizyjna – organ kontrolujący działalność Zarządu, odpowiedzialny jedynie przed Walnym Zgromadzeniem.
- Konferencje, sesje, zjazdy – Koło organizuje bądź umożliwia udział w rozmaitych studenckich sesjach i konferencjach naukowych, krajowych i zagranicznych.
- Krakowski Samouczek Studenta – organizowana pod koniec września inicjatywa, mająca na celu „wdrożyć” nowych studentów historii w życie uniwersyteckie.
- Książeczka Członkowska – przyznawana nowym Członkom Koła. Zawiera w sobie legitymację oraz kolumny przeznaczone do odnotywania aktywności. Książeczka Członkowska uprawnia do starania się o kołową odznakę.
- Kurator – sprawuje opiekę nad Kołem, od 2009 r. jest nim dr hab. Zenon Piech, prof. UJ.
- Lokal Koła – ulokowany jest w piwnicach Collegium Witkowskiego, to tutaj zbierają się członkowie Koła, odbywają się wspólne spotkania i zebrania, to tu każdy student może spędzić wolne chwile pomiędzy zajęciami.
- Niski parter –
- Objazdy naukowe – wyjazdy krajoznawcze po ciekawych historycznie i wartościowych dydaktyczne regionach Polski i Europy, zawsze z udziałem pracowników naukowych Instytutu Historii UJ. Objazdy to jedna z najpopularniejszych imprez przygotowywanych przez Koło.
- Ogólnopolski Zjazd Historyków Studentów – coroczne, tygodniowe wydarzenie o charakterze konferencyjno-zjazdowym, podczas którego studenci i doktoranci historii z całej Polski mogą podzielić się swymi ustaleniami naukowymi oraz wspólnie integrować się w ramach środowiska młodych badaczy. Pierwszy, właściwy OZHS sięga historią roku 1992, kiedy został on zorganizowany z inicjatywy KNHS UJ, jednakże tradycja studenckich zjazdów historyków rozpoczeła się już w 1924 roku. Dotychczasowe, Ogólnopolskie Zjazdy Historyków Studentów organizowane przez KNHS UJ odbywały się w latach 1992, 2008, 2016, 2024.
- Opłatek Historyka – spotkanie świąteczno-noworoczne seniorów, obecnych pracowników naukowych, studentów historii i wszystkich sympatyków Koła. W 2024 r. powrócono do organizacji Opłatka Historyka połączonego z wieczerzą wigilijną w Kalsztorze Franciszkanów.
- Prezes Zarządu – jest reprezentantem Koła na zewnątrz, zwołuje i prowadzi obrady Zarządu oraz kieruje jego pracami; wśród prezesów Koła znaleźli się tak wybitni historycy jak Wacław Sobieski, Stanisław Kutrzeba, Oskar Halecki, Józef Feldman, Kazimierz Piwarski, Mieczysław Rokosz, Krzysztof Zamorski, Zenon Piech i inni.
- Rada Kół Naukowych – to instytucja zajmująca się naukowymi aspiracjami studentów, w ramach której KNHS UJ prowadzi swoją działalność.
- Rada Naukowa – organ statutowy składający się z Przewodniczacych Sekcji oraz reprezentantów Zarządu. Obraduje na comiesięcznych posiedzeniach. Decyduje w zakresie spraw związanych z działalnością naukową Koła.
- Sąd Koleżeński – organ rozjemczy, któego celem jest rozstrzyganie sporów i konfliktów między Członkami Koła.
- Sekcje – dzielą się na epokowe, terytorialne i tematyczne; w chwili obecnej aktywnie funkcjonuje w Kole dwadzieścia Sekcji. Ich praca koncentruje się tradycyjnie na przygotowywaniu i dyskusji nad pracami ich członków, organizowaniu konferencji i objazdów, zwiedzaniu wystaw oraz urządzaniu spotkań z zaproszonymi gośćmi.
- Składka członkowska – kwota uiszczana przy zapisie do Koła.
- Societas Historicorum – oficjalne czasopismo Koła w formacie półrocznika.
- „Sówka” – odznaka za aktywną działalność w Kole przyznawana Członkom na Walnym Zgromadzeniu. Wyróżnia się „sówkę” brązową, srerbną, złotą i platynową.
- Statut KNHS UJ – uchwalony 29 października 2019 roku. Najwyższy akt prawny określajacy działanie organów Koła.
- „Tygodnik” – forma kołowego newslettera. Wysyłany pod koniec tygodnia na skrzynki pocztowe Członków Koła, publikowany na stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych. Zawiera najwazniejsze informacje dotyczące wydarzeń Koła w nadchodzacym tygodniu.
- Walne Zgromadzenie – jest najwyższą władzą, zwoływane corocznie w pierwszy czwartek czerwca. Przyjmuje sprawozdanie ustępującego Zarządu, udziela mu absolutorium oraz wybiera nowe władze: Zarząd, Komisję Rewizyjną i Sąd Koleżeński.
- Wieczornica Niepodległościowa – tradycyjne spotkanie z okazji Święta Niepodległości. Podczas tego wydarzenia kołowicze śpiewają pieśni i piosenki patriotyczne.
- „Zenon Piechówka” herbu Ihusław – oficjalna maskotka Koła nosząca imię na cześć Kuratora Koła dr hab. Zenona Piecha, prof. UJ.